Szlak Kaszubski im. Juliana Rydzkowskiego 
(pn. - ­wsch. fragment)

Trasa:
Męcikał - jez. Trzemeszno ­ Giełdon - Czarniż - Kinice - Kosobudy - Broda - Dąbrowa - Wiele, zn. czerwone,  24,5 km

Szlak poświęcono pamięci Juliana Rydzkowskiego (1891-1978), regionalisty kaszubskiego, inicjatora założenia chojnickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w 1930 r. i Towarzystwa Miłośników Chojnic i Okolic, dwukrotnego organizatora z własnych zbiorów Muzeum Regionalnego w Chojnicach (w 1932 r. i po zniszczeniach wojennych ponownie w 1960 r.), publicysty krajoznawczego, honorowego obywatela miasta Chojnice. Łączna długość szlaku od Chojnic przez Jarcewo - Chojniczki - Bachorze - Swornegacie - Męcikai - Kosobudy do Wiela wynosi 68 km. Dla turystów-kolarzy trasa dostępna, choć odcinkami uciążliwa. Odcinek Kosobudy Wybudowanie - Broda - bardzo piaszczysty.

Od przyst. PKS w Męcikale idziemy 1 km lewym poboczem drogi z Chojnic do Kościerzyny, prowadzącej wysokopiennym lasem na pn. wsch. Za leśnictwem Śpierwia przekraczamy strugę Strzemeczna, łączącą jez. Trzemeszno z jez. Kosobudno i Brdą i skręcamy w prawo na wsch., w drogę wysypaną żużlem. Biegnie ona najpierw skrajem lasu sosnowego (z lewej parking leśny) i podmokłych łąk, a po ok. 500 m wkracza do lasu. Szlak skręca wówczas w prawo, do wysokopiennego lasu o bujnym podszycie i prowadzi wijącymi się trawiastymi dróżkami oraz przedziera się wśród zarośli i gąszczy pn. brzegiem tworzącego zatoki jez. Trzemeszno (pow. 184,2 ha, dł. 3 km, szer. do 1020 m).

Jez. Trzemeszno charakteryzuje się wysokimi walorami rekreacyjnymi: czystością wód, do­godnym dostępem do wody, śródleśnym potożeniem. Najlepsze miejsca na biwakowanie znaj­dują się na jego pn.-wsch. brzegach.

U wsch. krańca jeziora, opodal którego znajduje się parking leśny, szlak opuszcza jego brzeg i wkracza na polanę, na której rozłożyły się nieliczne zabudowania wsi Giełdon. Tu skręcamy (5 km) pod kątem prostym w lewo, w drogę prowadzącą na wsch., a po 300 m - opodal leśnictwa Okręglik - ponownie w lewo.

Z prawej mijamy murowaną kapliczkę Matki Boskiej (1924), po 200 m przecinamy wielokrotne rozwidlenie dróg i idziemy za znakami na pn. wsch., lekko piaszczystą drogą wijącą się zagajnikami sosnowymi. W podszycie występuje bujnie jałowiec, w runie borówka czernica. Na krótkich odcinkach towarzyszą nam szpalery brzóz. Dochodzimy do leśnictwa Giełdon (8 km). Idąc dalej brzozową aleją osiągamy wkrótce drogę bitą. Skręcamy w nią w prawo na wsch. i po ok. 500 m, mijając krytą strzechą, drewnianą chałupę konstrukcji zrębowej z poł. XIX w. (nr 1/2), docieramy do skrzyżowania dróg w położonej na piaszczystej enklawie śródleśnej wsi Czarniż (Czarnyż). Koło rozłożystego kasztanowca skręcamy w lewo na pn. (9,5 km). Przecinamy niewielki zagajnik sosnowy i wychodzimy na rozlegly obszar łąk i torfowisk doliny rz. Niechwaszcz. Droga gruntowa (grobla) przekracza mostkiem jej główny nurt i obierając kierunek pn.-zach. biegnie teraz tuż obok jednego z licznych rowów przecinających dolinę i łączących się z Niechwaszczą. Dochodzimy do zagajnika sosnowego i na skrzyżowaniu dróg skręcamy w prawo na pn. Kilkaset metrów idziemy skrajem lasku oraz łąk, przechodzimy przez niewielką wieś Kinice (w okolicach występują złoża gliny ceramicznej) i po ok. 1 km, wędrując poboczem drogi bitej - prowadzącej otwartym pofałdowanym terenem - osiągamy położoną w pewnym oddaleniu od podmokłych gruntów starą wieś Kosobudy (14 km).

Mijamy z lewej neogotycki kościół. Przy skrzyżowaniu w centrum wsi skręcamy w prawo na wsch., w ul. Sportową. Najbliższe 2 km szlak biegnie aleją topolową, mocno pofałdowanym terenem, mija zabudowania Kosobudy Wybudowanie, wchodzi do niewielkiego lasku sosnowego i przekracza strugę Korzenicę. Idąc dalej bardzo piaszczystą drogą - w rejonie dawnego tartaku i młyna wodnego (pierwszy miał powstać już w 1397 r.) w kolonii Broda (18 km) - przekraczamy płynącą wśród łąk strugę Parzenica, łączącą łańcuch jezior (m.in. Wielewskie i Skąpe) z rz. Niechwaszczą. Na rozlewisku Parzenicy opodal kolonii Broda występują licznie dzikie łabędzie.